Ja, ook ik moet natuurlijk iets
vinden van wat er allemaal gebeurt in de wereld momenteel. Sommige mensen
vroegen zich al af: “Kees, waar blijft die blog van jou? Vreselijk toch, wat er
allemaal gebeurd is?”
En ja, vreselijk is het.
De wereld staat weer eens in de fik. En daar is genoeg van te vinden. Er is genoeg te vinden van datgene wat zich in Amerika heeft afgespeeld, wat nog niet over is. Er is
genoeg te vinden van het optreden van Femke Halsema en haar besluit om in
tijden van het corona-virus niet in te grijpen tijdens een demonstratie op de
Dam in Amsterdam. Er is genoeg te vinden van de dappere pogingen van BN-ers om
de aandacht weer op zichzelf gericht te krijgen (in plaats van het probleem)
door lekker mee te hobbelen in de kudde van ‘we posten allemaal een zwart
plaatje op onze socials,’ terwijl ze morgen weer over gaan tot de orde van de
dag.
Daar ga ik het niet over
hebben in deze blog. Er wordt namelijk veel te veel gewezen naar elkaar. Die doet zus, de ander doet zo. Links, rechts, alles wijst naar elkaar. Kinderachtig gedoe waarin ik geen partij kies of in mee ga. Ik ga iets anders doen. Ik ga een klein beetje nuance aan proberen te brengen.
Ik heb het filmpje gezien.
Het filmpje op het YouTube-kanaal van The New York Times, waarbij een
reconstructie te zien is van de situatie rondom de omgekomen arrestant George
Floyd. Het filmpje is hier te zien. Heftige beelden.
Ik heb overigens niet het
hele filmpje gezien, want op de één of andere manier kan ik daar niet tegen.
Sinds de aanval op het kantoor van Charlie Hebdo, waarbij een filmpje te zien
was van een Franse politieman van dichtbij werd geëxecuteerd door
moslimextremisten, heb ik het niet meer zo op filmpjes waarop te zien is dat
iemand zijn laatste adem uitblaast. Helemaal niet omdat er gesmeekt wordt om
het leven. Net als bij George Floyd.
Niet om het één en ander
goed te praten (want er ís niks goed te praten aan iemand die een knie 8 minuut
46 in iemands nek legt), maar wellicht is het wel handig om wat nuance aan te
brengen.
De politie in Minneapolis kreeg een
melding dat er een grote man, in dronken toestand met een vals biljet had
betaald en dat winkelmedewerkers nog gepoogd hadden om het onderling op te
lossen. Iets tijdens die poging heeft er voor gezorgd dat de winkelmedewerkers
de politie hebben ingeschakeld.
Voor mij is het niet
moeilijk voor te stellen, want ik tik in oktober mijn 15-jarig jubileum aan als
politieagent in Amsterdam, iets waar ik best trots op ben. Maar stel het je
eens voor. Je krijgt als politieagent de melding te gaan naar een winkel,
waar betaald is met een nepbiljet door een grote, dronken man, die geen
controle heeft over zichzelf. Deze man is vervolgens in een auto gestapt met
nóg een onbekend aantal mensen.
Met die mindset rij je
naar de melding.
En onthoud dan ook het
volgende even: Amerika is een land waar je eerder een wapen mag kopen dan een
flesje bier. Als je een blanco strafblad hebt en inwoner bent van het land, dan
staat niks in de weg om ervoor te zorgen dat je jezelf tot de tanden kan
bewapenen. Tel daarbij op dat er in Minnesota minimaal 20 criminele gangs
aanwezig zijn én dat je als agent toch graag naar moeders de vrouw wil (of vaders de man, wat kan mij het ook allemaal schelen), dan
snap ik dat je met behoorlijk wat spanning naar een melding rijdt. Los van datgene wat je in het verleden allemaal hebt gezien en meegemaakt wat meespeelt in je achterhoofd.
Op het filmpje is te zien
dat twee agenten George Floyd aanspreken en hem uit de auto halen. Kennelijk
luistert hij niet direct, want één van de agenten vindt het nodig om zijn
pistool te trekken. Die boodschap komt blijkbaar aan, want als het wapen weer
in het holster zit, halen de agenten Floyd uit de auto en boeien hem af.
Standaardprocedure voor een Amerikaanse situatie, inclusief het trekken van het
dienstwapen.
Een standaardsituatie wat
we in Nederland óók kennen, alleen dan zonder het trekken van het vuurwapen.
Het afboeien gebeurt in Amerika óók voordat iemand officieel aangehouden (officieel
voor ‘gearresteerd’), in Nederland gebeurt dat zelden tot nooit.
Dan arriveren er nog twee
politieauto’s, in totaal vier agenten zijn nu ter plaatse. Door het
personeelsgebrek kent men in Amerika de solo-surveillance, waarbij je hele
gebieden in je eentje voor je rekening neemt. Een beetje hetzelfde als wat in Nederland
op de motor en als hondengeleider gebeurt, met daarbij de aantekening dat je
als hondengeleider nog een viervoetige partner naast je hebt zitten die niet
alleen blaft, maar ook bijt als de situatie daarom vraagt.
Terug naar het filmpje. Als de twee
politieagenten, die als eerste ter plaatse waren, Floyd naar hun auto willen
brengen, valt hij om. Waarom hij omvalt, wordt niet duidelijk in het filmpje. Is
hij geduwd? Is hij zo dronken dat hij niet kan staan? Is er fysiek iets met hem
aan de hand? Wil hij dwars doen door zijn minimaal 110 kilo zware lijf op de
grond te storten, een zogenaamd passief verzet? Verzet hij zich tegen zijn arrestatie? Het zijn vragen die
niet meer te antwoorden zijn.
Wat er daarna gebeurt is
weerzinwekkend. De man, die we sinds het filmpje allemaal kennen als Dereck
Chauvin, gaat met zijn knie én zijn volle gewicht op de nek van Floyd zitten,
terwijl de andere drie agenten op andere lichaamsdelen van Floyd zitten. Het
blijkt, ik heb niet het hele filmpje gezien, dat Chauvin in totaal 8 minuten en
46 seconden op de nek van Floyd heeft gezeten. Het onvermijdelijke gebeurt:
Floyd bezwijkt, nadat hij herhaaldelijk aan had gegeven dat hij niet meer kon
ademen. De toegesnelde ambulancebroeders kunnen niks meer voor hem doen, niet
in de laatste plaats omdat Floyd nog steeds de knie van Chauvin in zijn nek
heeft gedurende de tijd van één minuut dat de broeders ter plaatse zijn.
Misschien
standaardprocedure in Amerika, maar zeker niet in Nederland.
Het ongelooflijk tragische
geval, waarin ik géén oordeel ga vellen want dat heeft de rechter gedaan,
waarbij Mitch Henriquez om kwam in 2015 heeft ervoor gezorgd dat de gehele
Nederlandse politie getraind is in het onder controle houden van een
niet-meewerkende verdachte, zodat een situatie als die met Mitch Henriquez
nooit meer voorkomt. Ik heb gedurende mijn 15 jaar bij de Amsterdamse
regelmatig ‘bovenop een verdachte gezeten’ maar ik kan me niet herinneren dat
ik iemand op dergelijke wijze bij zijn strot heb gepakt dat diegene het niet
meer na kon vertellen. Er is verteld hoe het lichaam reageert, wanneer het
lichaam voelt dat het in de problemen komt. De zogenaamde doodsangsten, die een
lichaam letterlijk uit gaat stralen en wat door mensen die onwetend zijn
opgevat kan worden als het verzetten tegen een arrestatie. Met de kennis,
opgedaan tijdens de trainingen na de dood van Mitch Henriquez, heb ik er altijd
op gelet om niet op de nek van een arrestant te kruipen, op het moment dat deze
wil stoeien.
Hetzelfde geldt voor velen
van mijn collega’s.
Gemiddeld komen er per
jaar 3 personen om door politiekogels in Nederland en raken er 16 gewond.
Dergelijke schietpartijen halen in de regel altijd het nieuws, waarbij het
meest recente geval de schietpartij in Hilversum was, waarbij de politie het
genoodzaakt vond om een doorgedraaide man in een psychose fataal neer te
schieten.
Een bekend recent
voorbeeld van een dodelijk schietpartij in Amsterdam, was de schietpartij bij
de Nederlandsche bank. Met een niet van echt te onderscheiden vuurwapen liep
een man in op twee collega’s, die uit noodweer de man neerschoten.
En ook hierin wil ik een
kleine nuance aanleggen. Als je getraind bent in het schieten, dan wordt je ook
getraind in noodweersituaties. Met ‘nepwapens’ en ‘nepkogels’ wordt dan
geoefend. Het is bizar om te zien wat er met je lichaam gebeurt op het moment
dat er iemand op je af komt lopen waarvan het lijkt dat hij een einde aan je
leven wil maken. Dan schiet je je hele wapen leeg, om te voorkomen dat jij
eraan gaat.
Na de dood van George
Floyd breekt overal in Amerika onder het mom van #Justiceforgeorgefloyd de
pleuris uit. Ik hoef niet op te sommen wat daar allemaal gebeurt en wat ik
daarvan vind, want met alleen het opsommen van de feiten wordt het een lange
blog. Wél is het duidelijk dat Amerika een langslepend en diepgeworteld
racismeprobleem heeft. Dat is niet op te lossen met deze blog. De nuance die ik,
ook hier, aan probeer te brengen is de volgende.
Als mensen
#Justiceforgeorgefloyd willen, wat moet er dan nóg meer gebeuren? De vier
agenten zijn ontslagen en Dereck Chauvin is reeds aangeklaagd voor doodslag. De
dood van George Floyd staat van begin tot eind op video, onmogelijk voor een
jury om te negeren, ongeacht eventuele omstandigheden als drugs of alcohol in
het lichaam van Floyd, zijn lichamelijke conditie of andere omstandigheden. Ook zullen verhoren van Chauvin en diverse andere getuigen uit moeten wijzen wat de motieven zijn geweest van het handelen van Chauvin. En daar gaat tijd in zitten, om een waterdicht dossier aan te leveren wat de verdenking ondersteunt en wat een veroordeling op gaat leveren. Ook daar weet ik inmiddels het mijne van, aangezien ik tegenwoordig als rechercheur werk.
Het valt daarnaast ook
niet uit te sluiten dat de andere drie ook nog een aanklacht aan hun broek
krijgen, zowel civiel als strafrechtelijk. #Justiceforgeorgefloyd komt er, dus
in mijn optiek is er helemaal geen reden meer om de boel in de fik te steken en
leeg te plunderen, maar misschien denk ik te makkelijk. En lijkt me ook niet helemaal de bedoeling om aandacht te vragen voor het groter probleem, namelijk dat Amerika een racistisch land is, door de boel te verbouwen en te jatten, maar nogmaals: ik denk waarschijnlijk te makkelijk.
Als mensen gaan protesteren,
dan is dat hun goed recht. Als mensen hun mening willen verkondigen, dan is dat
hun goed recht. Maar protesteer met respect. Respect voor de omgeving. Respect
voor de mening van een ander. Praat met elkaar, in plaats van te schreeuwen.
Laat mensen uitpraten als ze hun punt maken. Luister naar een ander en stel je
open voor feedback. Sluit geen mensen uit en scheer geen mensen over één kam. Wees
geen egoïst en hou rekening met omstandigheden als een corona-pandemie. Oordeel
en beoordeel mensen op basis van hun gedrag in plaats van hun uiterlijk of
andere kenmerken die zich van jou onderscheiden. Lijkt me helemaal niet
moeilijk toch?
Als er mensen zijn die mij na het lezen van deze blog als racist bestempelen, daar heb ik het volgende antwoord op: "Wat je zegt, ben je zelf."
Ik heb namelijk nóg iets geleerd heb op
de politieschool:
“Behandel de ander zoals je
zelf behandeld wilt worden”
Blijf veilig allemaal.